Η αθρόα προσέλευση τουριστών κατά την θερινή περίοδο εγκυμονεί σοβαρό κίνδυνο εισαγωγής και διασποράς στην Ελλάδα μεταλλαγμένων στελεχών, που ενδημούν σε χώρες του εξωτερικού. Για τον λόγο αυτό δημιουργείται ισχυρό δίκτυο για την επιτήρησή τους.
Βαρύτητα στη γονιδιωματική ανάλυση των εισαγόμενων κρουσμάτων δίνουν οι αρμόδιες υγειονομικές αρχές, με στόχο την πρόληψη διασποράς μεταλλαγμένων στελεχών του ιού.

Για το λόγο αυτό, το Δίκτυο Γονιδιωματικής Επιτήρησης των Μεταλλαγμένων στελεχών του κορονοϊού ισχυροποιείται και επεκτείνεται με επίκεντρο πάντα το επιστημονικό εργαστήριο του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ).

Με τη συμμετοχή ολοένα και περισσότερων εργαστηρίων που προστίθενται στο Δίκτυο από κάθε ηπειρωτική και νησιωτική περιοχή της Ελλάδας, οι επιστήμονες θα ενώσουν τις δυνάμεις τους, ώστε να εντοπίζονται, να ιχνηλατούνται και να περιορίζονται έγκαιρα τα κρούσματα που φέρουν μεταλλάξεις του κορονοϊού.

Ο έλεγχος θα ξεκινά από τα χερσαία σύνορα και τα αεροδρόμια -δηλαδή στις πύλες εισόδου της χώρας- και θα επεκτείνεται στις περιοχές που θα δεχθούν το μεγαλύτερο τουριστικό φορτίο. Με τη βοήθεια της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και του ΕΟΔΥ οι επιστήμονες θα λαμβάνουν δείγματα και θα αλληλουχούν τα θετικά, ώστε να προλαμβάνεται κάθε πιθανή διασπορά.

Έμφαση στα εισαγόμενα κρούσματα
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό και τα νέα υγειονομικά πρωτόκολλα που έχει καταρτίσει ειδική υποομάδα της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας, η καθημερινή επιτήρηση των μεταλλαγμένων στα εισαγόμενα κρούσματα, θα επικεντρωθεί περαιτέρω στον εντοπισμό των μεταλλάξεων.

Οι εισερχόμενοι τουρίστες με την συμπλήρωση του γνωστού PLF θα υπόκειται σε δειγματοληπτικό έλεγχο με rapid test στο αεροδρόμιο. Ο ειδικός αλγόριθμος θα συνυπολογίζει το επιδημιολογικό φορτίο της χώρας προέλευσης του τουρίστα, αλλά και τη διασπορά των μεταλλαγμένων στη συγκεκριμένη χώρα.

Δείγματα τα οποία θεωρούνται από τον μοριακό έλεγχο “ύποπτα” για τον εντοπισμό μετάλλαξης, θα αποστέλλονται στα ειδικά εργαστήρια του Δικτύου Γονιδιωματικής Επιτήρησης για ταυτοποίηση. Στην περίπτωση ανίχνευσης κρούσματος με μετάλλαξη ειδικού ενδιαφέροντος (variants of concern), ο τουρίστας θα παραπέμπεται σε ξενοδοχείο καραντίνας προκειμένου να απομονωθεί και να αποτραπεί η περαιτέρω διασπορά του μεταλλαγμένου ιού. Κλιμάκια του ΕΟΔΥ και της Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας θα αναλάβουν το έργο της ιχνηλάτησης του κρούσματος.

Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στη μετακίνηση τουριστών στη νησιωτική Ελλάδα και στο επίπεδο πιθανής διασποράς μεταλλαγμένων. Τα δεδομένα της επιδημιολογικής παρακολούθησης των μεταλλαγμένων στη χώρα, θα εξετάζονται λεπτομερώς ανά Περιφερειακή Ενότητα.

Ποια είναι η εικόνα των μεταλλαγμένων στην Ελλάδα σήμερα
Χάρη στις συντονισμένες προσπάθειες των εργαστηρίων Δικτύου Γονιδιωματικής Επιτήρησης, η Ελλάδα είναι από τις πρώτες χώρες στην Ευρώπη στην επιδημιολογική επιτήρηση των μεταλλαγμένων.

Από την αρχή της επιτήρησης και μέχρι σήμερα, μέσα από την γενετική ανάλυση των θετικών δειγμάτων έχει δημιουργηθεί μια πολύ ακριβής αποτύπωση της παρουσίας των μεταλλάξεων σε όλη τη χώρα.

Συγκεκριμένα, μεταξύ των 15.909 δειγμάτων από εγχώρια κρούσματα στην επικράτεια, τα 13.931 προέρχονται από τυχαία επιλογή δειγμάτων και 1.325 προέρχονται από στοχευμένη λήψη.

Από αυτά, τα 11.027 αφορούν στο στέλεχος της Μεγάλης Βρετανίας, το οποίο εντοπίζεται στο 84,65% των μεταλλαγμένων στελεχών και τα 1.815 από το στέλεχος συνδυασμό της νοτιοαφρικάνικης και βραζιλιάνικης μετάλλαξης, σε ποσοστό 13,93%.

Επιπλέον, έχουν απομονωθεί συνολικά 106 στελέχη από δείγματα εισαγόμενων κρουσμάτων, εκ των οποίων:

τα 100 αφορούν στο στέλεχος της Μεγάλης Βρετανίας Β.1.1.7,
τα 4 στο στέλεχος της Νότιας Αφρικής B.1.351/501Y.V2,
1 σε στέλεχος που προέρχεται από τη Νιγηρία B.1.525 (Variant VUI-202102/03) και
1 σε στέλεχος από την Ινδία Β.1.617.1 (VUI-21APR-01).